Maatregelen kolgans

Is afschot van kolganzen toegestaan?

Ja, afschot van kolganzen is onder voorwaarden toegestaan. 

Het aantal ganzen is periodiek en in grote delen van Fryslân bijzonder hoog. Om die reden wordt er doorlopend gewerkt aan ganzenbeleid dat werkbaar is voor alle belanghebbenden. Het huidige ganzenbeleid van Provincie Fryslân is verwoord in de beleidsnotitie ‘Gans in Balans’ en in de uitvoeringsnotitie ‘De Fryske Guozzenaanpak’. Het huidige ganzenbeheer gebeurt volgens het Faunabeheerplan Winterganzen Fryslân 2023. Dit Faunabeheerplan is door Provincie Fryslân met 24 maanden verlengd tot 1 januari 2026.

Provinciale vrijstelling winterganzen

Voor de kolgans geldt een provinciale vrijstelling. Het doel van deze provinciale vrijstelling is het verminderen van schade door kolganzen, al dan niet met behulp van ondersteunend afschot, naar foerageergebieden te verjagen. Provincie Fryslân stelt jaarlijks een maximaal aantal kolganzen (quotum) vast dat met ondersteunend afschot onder vrijstelling geschoten mag worden. Voor de periode van 1 november 2023 tot 1 april 2024 bedraagt dit totaal 22.500 kolganzen. FBE Fryslân houdt het gerealiseerde afschot ten opzichte van het quotum wekelijks bij, om tijdig te kunnen ingrijpen wanneer het maximale afschotaantal overschreden dreigt te worden. Lees hier wat de actuele stand is.

Voorwaarden provinciale vrijstelling winterganzen*

• De grondgebruiker dient een melding te (laten) doen van geconstateerde of verwachte schade.
• Er is geen machtiging nodig.
• Ondersteunend afschot mag plaatsvinden van een halfuur voor zonsopkomst tot 12.00 uur
  ’s middags.
• Bij ondersteunend afschot dient de jager of uitvoerder minimaal 2x per week een bejaagactie uit te voeren.
• De provinciale vrijstelling geldt buiten foerageergebieden op percelen met kwetsbare gewassen, op percelen waar na 1 augustus volledig nieuw gras ingezaaid is van minder dan
  1 hectare en op percelen die beteeld zijn met overjarig of doorgezaaid gras in het gehele werkgebied van FBE Fryslân.
• Het gebruik van lokganzen en een lokfluit is toegestaan.
• De bejaagactie en het afschot dienen binnen 14 dagen geregistreerd te worden in het FRS. Zijn er tijdens de bejaagactie geen ganzen aanwezig, dan dient de actie geregistreerd te worden als: ‘bejaagd met afschot 0’.
• Als er langere tijd geen kolganzen aanwezig zijn, vervalt de verplichting voor de jager/uitvoerder om 2x per week te bejagen, mits de aanwezigheid van kolganzen door de grondgebruiker bijgehouden is op het daarvoor bestemde formulier.
• Als er na enige tijd opnieuw structureel kolganzen aanwezig zijn op het perceel/de percelen van de grondgebruiker, dient de jager of uitvoerder wederom bejaagacties (ondersteunend afschot) uit te voeren.

Afschot is niet toegestaan:

• binnen foerageergebieden, in soortspecifieke foerageergebieden en in de nabijheid daarvan als daarin aanwezige trekganzen worden verstoord;
• binnen 150 m afstand van belangrijke slaapplaatsen.

Ontheffing koppelvormende ganzen

Om de grote hoeveelheden schadeveroorzakende ganzen in de provincie Friesland te reduceren, heeft Provincie Fryslân een ontheffing afgegeven. De ontheffing beschrijft de voorwaarden waaronder afschot van koppelvormende kolganzen in Friesland toegestaan is.

Voorwaarden ontheffing koppelvormende ganzen*

• Ter voorkoming van belangrijke schade aan gewassen, flora en fauna mogen koppelvormende kolganzen alléén in de maand februari tussen zonsopkomst en zonsondergang bejaagd worden.
• Ganzen hebben een sterke partnerverbinding. Uit het oogpunt van dierenwelzijn dienen beide partners van het koppel gedood te worden.
• De ontheffing geldt vooralsnog t/m februari 2024.
• Het ontheffingsgebied betreft het gehele werkgebied van FBE Fryslân, maar er dient voldoende afstand gehouden te worden tot foeragerende winterganzen.
• Bij het bejagen van kolganzen mogen honden (geen lange honden) ingezet worden.
• De ontheffing is verleend aan FBE Fryslân. FBE Fryslân verleent machtigingen aan uitvoerders (terreinbeherende natuurbeschermingsorganisaties, WBE’s of jagers) om de ontheffing te mogen gebruiken. De machtigingen zijn maximaal 1 jaar geldig.
• De bejaagactie en het afschot van kolganzen dienen door de jager of uitvoerder geregistreerd te worden in het FRS-systeem.
• Als afschot onder regie van een terreinbeherende natuurbeschermingsorganisatie of WBE plaatsvindt, dient de gemachtigde jager of uitvoerder dit te kunnen aantonen aan een daartoe bevoegde toezichthoudende ambtenaar. Tevens dient de gemachtigde jager of uitvoerder een geldige jachtakte en een grondgebruikersverklaring te kunnen tonen als de terreinbeherende natuurbeschermingsorganisatie of de WBE hier niet over beschikt.
• Als afschot niet onder regie van een terreinbeherende natuurbeschermingsorganisatie of WBE plaatsvindt, is de gemachtigde jager of uitvoerder verplicht een afschrift van de ontheffing, een afschrift van de schriftelijke machtiging aan de WBE, een afschrift van de door de WBE verleende toestemming aan de jager, een schriftelijke toestemming van de grondgebruiker en een geldige jachtakte bij zich te hebben. Deze documenten dienen op eerste verzoek van een daartoe bevoegde toezichthoudende ambtenaar ter inzage te worden gegeven. Afschriften mogen zowel digitaal als op papier getoond worden.
• De gemachtigde jager of uitvoerder dient het gebruik van de ontheffing per mail te melden bij de FUMO, de voor de provincie Fryslân toezichthoudende instantie voor de Wnb. 

De volgende gegevens dienen per mail doorgegeven te worden:

• namens welke terreinbeherende natuurbeschermingsorganisatie, wildbeheereenheid of andere feitelijke ontheffingsgebruiker (jager) de ontheffing wordt gebruikt;
• een topografische kaart waarop de bestrijdingslocatie ingetekend is;
• afhankelijk van de tijd tot de daadwerkelijke bestrijdingsactie dienen de volgende mailadressen gebruikt te worden:
  • 72 uur voor de bestrijdingsactie: wbv@fumo.nl
  • 24 uur voor de bestrijdingsactie: wnb@fryslan.frl

Legselbeperking/nestbehandeling

Het is niet toegestaan om eieren van de kolgans te behandelen.

* De originele documenten in onze bibliotheek (faunabeheerplannen, vrijstellingen, ontheffingen en opdrachten) zijn te allen tijde leidend ten opzichte van de informatie op deze pagina en dienen voorafgaand aan het gebruik ervan geraadpleegd te worden.